Etkinlik Analizi

Kaynakların sınırlı, isteklerin de sınırsız olduğu dünyada birer performans ölçütü olan etkinlik ve verimlilik her zaman önemli olmuş ve olmaya devam edeceklerdir. Özellikle günümüzde var olan rekabet, firmaları kaynaklarını en etkin şekilde kullanmaya itmektedir. Belirli dönemlerde hizmet veya kâr etme amacı olan işletmeler, aynı sektörde olan diğer firmalar içerisinde hangi konumda olduklarını, üstünlüklerini ve zayıflıklarını belirleyebilmek için belli aralıklarla düzenli olarak performans ölçümü yapmalıdırlar. Yapılacak ölçümler neticesinde karar alma birimleri işletmenin hedefleri göz önüne alındığında nerede olduklarını görme ve bundan sonraki kararlarını da bu doğrultuda alma imkanına sahip olurlar. Bu bağlamda verimlilik ve etkinlik ölçüm yöntemleri büyük önem arz etmektedir. Performans ölçümüne ilişkin yapılan analizler üç başlık altında toplanabilir. Bunlar; oran analizi, parametreli yöntemler ve parametrik olmayan yöntemlerdir.

Performans analizinde kullanılan en yaygın ve en basit yöntem olan oran analizi tek girdinin tek çıktıya oranı olarak tanımlanmaktadır. Bu yöntem performansın sadece bir boyutunu ele alması, diğer boyutları göz ardı etmesi ve mutlak bir karşılaştırmaya ihtiyaç duyulması gibi eksikliklerden dolayı sıkça eleştiri konusu olmaktadır. Ayrıca bu yöntemle, verimliliği incelenen biriminin durumu oranlara göre değişiklik göstermektedir. Şöyle ki bazı oranlar birimin iyi bir durumda olduğunu söylerken, bazı oranlar oldukça zayıf olduğunu gösterebilir ki bu durum karmaşık sonuçlara yol açabilmektedir. Parametreli yöntemler ise ölçüm yapılacak karar verme birimlerinin belli bir analitik yapıya sahip olması varsayımı altında çalışmaktadır. Bu yöntemlerden en bilineni regresyon tekniğidir. Bu teknik aralarında ilişki bulunan parametrelerin birbirleriyle olan ilişkilerinin ölçülmesi olarak tanımlanabilir.

Yazının devamı için tıklayınız..